| Notes |
- Possibly arrived in 1652
His sons also spell it Kloete, Kloote, Kloeten.
Repatriated in 1671 but returned as a Corporal to the Cape.
He was found treacherously murdered in cold blood between 8 and 9 in the evening "bij't vleesch-huis" [this is literally 'at the flesh house'].
From Keulen, arrival probably 1652 together with Jan van Riebeeck; burger 10.8.1657. On 10.10.1657 received a farm on the Liesbeeck river in the Colony known as Groeneveldt and where Marist Brothers College in Rondebosch is now located. He named it Ekelenburg or Ecklenburg. In 1660 he became a member of the Burger Council. During August 1668, he was accused together with his son in law Willem Schalkzoon van der Merwe and Jan Verhagen of smuggling. It was contended that they had bought a number of cattle from the Hottentots at a price five times more than the Kompanje paid and in contravention of the ban on trade with the natives. All three were found guilty and sentenced to corporal punishment. Luckily this sentence was rescinded through intervention of good friends and replaced with a fine of fifty riksdaalders. In 1671 he was repatriated to Europe, but he returned to the Cape as corporal in service of the Kompanje.
du Plooy.paf: Jacob Cloete (Kloete, Kloote, Kloeten) van Keulen. Aankoms aan die Kaap in 1652. Vryburger 10 .8.1657. Kry 10.10.1657 'n plaas aan die Liesbeek. Repatrieer in 1671, maar keer as korporaal terug. Vermoor op 23.5.1693. Hy was getroud met Fytje (Sophia) Raderootjes, "van Uts in 't land van Keulen". Sy het saam met haar broer, Peter Raderootjes, in 1659 aangekom aan die Kaap.
Hy is tussen 8 en 9 uur die aand 'bij't vleesch-huis' naby die Kasteel op verraderlike en koelbloedige wyse vermoor, gevind 23.05.1693 :- van Keulen, aankoms waarskynlik 1652 saam met Jan van Riebeeck; burger 16570810, Kry 16571010 'n plaas aan die Liesbeekrivier in die kolonie wat as Groeneveldt bekend gestaan het en waar Marist Brothers College in Rondebosch nou staan. Hy het dit Ekelenburg of Ecklenburg genoem. In 1660 het hy Burgerraadslid geword. Gedurende Augustus 1668 word hy saam met sy skoonseun Willem Schalkzoon van der Merwe en Jan Verhagen van smokkelhandel aangekla. Hulle sou na bewering 'n aantal beeste van die Hottentotte gekoop het teen 'n prys vyfkeer meer as wat die Kompanje betaal, en strydig met die verbod op handel met die inboorlinge. Hulle is aldrie skuldig bevind en tot lyfstraf gevonnis. Gelukkig vir hulle is daardie vonnis deur bemiddeling van goeie vriende opgeskort en vervang met 'n boete van vyftig riksdaalders. In 1671 repatrieer hy na Europa, maar keer weer na die Kaap terug as korporaal in diens van die Kompanje.
Cloete,Jacob. Hy is tussen 8 en 9 uur die aand bij't vleesch-huis' naby die Kasteel op verraderlike en koelbloedige wyse vermoor, gevind 23.05.1693 :van Keulen, aankoms waarskynlik 1652 saam met Jan van Riebeeck; burger 16570810, Kry 16571010 'n plaas aan die Liesbeekrivier in die kolonie' wat as Groeneveldt bekend gestaan het en waar Marist Brothers College in Rondebosch nou staan. Hy het dit Ekelenburg of Ecklenburg genoem. In 1660 het hy Burgerraadslid geword. Gedurende Augustus 1668 word hy saam met sy skoonseun Willem Schalkzoon van der Merwe en Jan Verhagen van smokkelhandel aangekla. Hulle sou na bewering 'n aantal beeste van die Hottentotte gekoop het teen 'n prys vyfkeer meer as wat die Kompanje betaal, en strydig met die verbod op handel met die inboorlinge. Hulle is aldrie skuldig bevind en tot lyfstraf gevonnis. Gelukkig vir hulle is daardie vonnis deur bemiddeling van goeie vriende opgeskort en vervang met 'n boete van vyftig riksdaalders. In 1671 repatrieer hy na Europa, maar keer weer na die Kaap terug as korporaal in diens van die Kompanje ±DU [923]
Bron: UPEGIS
Jacob Cloete, gebore ongeveer 1630, van Keulen, Duitsland. Spellings wat ook aan die Kaap gebruik was, is Kloete, Kloote en Kloeten. Die Duitse spelling is Klut. Arriveer 1652
Aankoms waarskynlik in 1652, vryburger op 10 Augustus 1657. Sy vrou sterf aan boord skip . Hy kry 'n plaas langs die Liesbeekrivier. Keer terug na Nederland in 1671 ,maar keer weer terug as korporaal. Hy word op 23 Mei 1693 op koelbloedige wyse vermoor.
'n Joernaal van 23 Junie 1693 het berig: "Dezen avond tusschen 8 a 9 uuren is niet verre vant castel en by't vleeschhuis vermoord Jacob Cloeten ... menvond hem deerlyk mishandeld met drie houwen int hoofd en twee steken in de borst ... leggende in syn bloed gewenteld ..."
Bron: Familia 1997/2, p. 64
In 1660 het hy Burgerraadslid geword. Gedurende 1668 word hy saam met sy skoonseun Willem Schalkzoon van der Merwe en Jan Verhagen van smokkelhandel aangekla. Hy sou na bewering 'n aantal beeste van die Hottentotte gekoop het teen 'n prys vyf keer hoër as wat die Kompanjie betaal het en strydig met die verbod op handel met die inboorlinge. Hulle is aldrie skuldig bevind en tot lyfstraf gewonnis. Gelukkig is die vonnis opgeskort en vervang met 'n boete van 50 ridsdaalders.
Bron: Voorouers van SJP Kruger (Dokument)
Emmerentia van Rensburg RegistersJ.H.Redelinghuys: Die Afrikaners Familienaamboek p 61. Dit word deur betroubare geskiedkundiges aangeneem dat hy met Jan van Riebeeck in 1652 hier geland het.Hoe dit ook al sy, daar bestaan vaste bewyse dat hy een van die eerste burgers aan die Kaap was. In 1657, d.w.s. slegs vyf jaar na die aankoms van Jan van Riebeeck, is burgerreg aan hom toegeken en in 1660 het hy burgerraadslid geword.Op 23 Mei 1693 is hy op koelbloedige wyse vermoor. 'n Joernaal van 23.5.1693 het die aantekening gehad: "Deesen avond tusschen 8-9 uuren is niet verre vant castel en by't vleeschhuys vermoort Jacob Cloeten, corporaal in dienst der E. Compagnie, d'oudste van Comp's dienaaren als hebbende den grondslag deser colonie helpen leggen, en synde geweest d'eerste vryman, dog naderhand wederom in Comp's dienst gekeerd... men vond hem deerlyk mishandeld met drie houwen int hoofd en twee steken in de borst, alle vyf doodelyk, behalven nog 25 mindere quetsuuren, leggende in syn bloed gewenteld met syn degen op syde en in die sheide, soodat hy verraderlyk aangetast most zyn, als hy anders nog rap ter been en soo dispoost als een jongman van 25 jaren en onverzaagt was".Hierdie welbekende familie word vandag oral in Suid-Afrika aangetref. Die nasate bevind hulle op feitlik elke gebied van die openbare en beroepslewe.
From: "Andre van Rensburg"
To:
Subject: [SA-Gen] RE: Stamouer Cloete se Moord
Date: 25 January 2004 12:48
Hallo Ockert,Die Politieke Resolusies (Ons dank aan TANAP) gee die volgende:
Reference code: C. 22, pp. 78-80.
Saterdagh den 4 Februarij 1696, des voornoens.
Voor de volle vergaderinge.
De Edle. Heer Gouverneur ter vergaderinge gedemonstreert hebbende hoe dat diversse gecontumaseerdens ende ter dood gevonnisde moordenaers, als namentlijck Christiaan Hols van Brinck, [1] Jan Hendrick Schoonheck vanGarlen, [2] Jan Casperssen van Hassel, [3] alle soldaten in dienst der E.Compe. over haerluijder particuliere moorden op diversse tijden aan de persoonen van den vrijborger Claas Plomp, Jacobus Jansz soldt., en den Hottentotscapiteijn Brasman begaan, van gelijken ook die persoon off persoonen die den corporaal, Jacob cloeten, [4] op 's heeren straaten seer erbarmelijck heeft of hebben gemassacreert gehad, en haar daer op voortvlughtigh gestelt hebbende, niet jegenstaande alle diligentie en aengewende devoiren der officieren en dienaeren van de justitie, openbare en personeele citatien, als mede gestatueerde praemien tot nochtoe niet te voorscheijn gekomen waren, nochte door den fiscaal, Ianddrost, of eenigh dienaar van Justitie hebben connen achterhaalt, geapprehendeert, noch in handen van de Justitie gebraght werden: Ende dat deselve grove delinquenten sigh als noch soo ten platten lande als in 't geberghte onthoudende sijn, en hun onderhoud (niet jegenstaande het verbod) door eenige qualijck geintentioneerde landsaten weten te becoomen, en van de selve met geweer, kruijt, loot en tabacq versien werdende, tot die extravagantie gecomen sijn, van selffs over 'tgeberghte t' trecken, grof en klijn vee van de Hottentotsse natien in te ruijlen, ende bij haar wederkomste de selve voor een seer geringe prijse aan sommige vrijluijden weder over doen, en daar door bedeckt ende verborgen blijven: dat noch wijders aan Stellenbosch, Drakenstein en in 't omleggende geberghte ook dagelijx omswervende en vagabonderende sijn diversse andere deserteurs, banditen en gefugeerde swarte jongens, gewapent en ongewapent, en onder de selve mede den soldaat in de wandelinge genaamt den Poolssen Edelman of Baron, en eener Jan du Seine, [5] geboortigh van Grisons, beide seer fameuse schelmen. Omme dese Colonie dan, tot conservatie van de g'meene ruste ende handhavinge van de Justitie, van alle soodanige delinquanten t' suijveren, Soo is omme daer inne tijdelijck t' versien en haar verder quaad voor te comen, hoogh nodigh geacht, en vervolgens eenpaarlijck geresolveert ende beslooten de eerst genoemde delinquanten, de welcken over haar begaene moorden als voors. ter dood sijn verwesen, te verklaren gelijck verklaart werden bij desen, voor veldvluchtigh, woestballingen en vogelvrij, in dier voegen dat ijmand, wie hij ook soude mogen wesen, deselve of eenige van dien, 't zij Ievendigh of dood quame te apprehenderen of in handen van de Justitie dede comen, voor den levendige sal genieten een premie van Rs. 100 en voor den doode 50 dos.; dat ook die geene de welcke den geseiden Poolssen Edelman of Baron, als mede de voors. Jan du Seine sal comen te ontdecken, achterhalen, ofte apprehenderen, datse in handen van de justitie geraaken, tot een praemie van ijder van dien genieten sal de somma van gelijcke 50 Rs. metauthorisatie aan alle ende een ijgelijck deser ingesetenen, dat ingevalle in 't apprehenderen, den soogenaemde Poolschen Edelman, Jan du Seine, mitsgs. eenige andere deserteurs, vagabonden als mede g'aufugeerde [6] slaven, gewapent of ongewapent sijnde, haar metter daad quamen te opposeren of haar trachten door de vlught te salveren, deselve in dat geval vrijelijck te mogen ververmincken, t' slaan, met hagel in de beenen te schieten, en op verdere mogelijcke manieren soodanigh t' belemmeren, dat die daer door connen g'apprehendeert en vervolgens in handen van de Justitie connen overgelevert werden: ende op dat de apprehensie des te facielder vermach t' geschieden, Soo is verder geresolveert dat niemant, hij sij wie hij ook sij, eenige van deesemoordenaars, banditen, vagabonden en fugativen met het minste onderhoud noch nachtruste (ongelet haarluijder dreigementen) sal vermogen t' assisteren off accomoderen op de poene tegens de ophouders van moordenaars, bandieten, vagabonden en fugativen gestatueert. Bevelende eindelijck den fiscaal, landrost [7] der selver veldwachteren, en alle anderen haar dienaren, omme tot uijtvoeringe van dese onse Resolutie, alle naarsticheijt en vigilantie sonder eenige conniventie aan te wenden. [8]
Notes.
[1] Christiaan Hols van Brinck het op 1 Januarie 1692 die vryburger Claas Plomp vermoor en was nog steeds voortvlugtig. (Sien C.J.3: Crim. en Civ. Regtsrolle, 1689X1700, tweede deel p. 2 verso. Ook C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, 228X229.
[2] Jan Hendrick Schoonheck van Garlen het op 30 November 1694 JacobusJansz van Campen vermoor en onmiddellik gevlug. Sien C.681: Orig.
Placcaatboek, 1686X1709, p. 228.
[3] Jan Caspersz van Kassel (die H in die resolusie is 'n skryffout) het op 18 November 1695 die Hottentot Brasman doodgeskiet en toe gevlug. Sien C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, pp. 217X219 en 228.
[4] Jacob Cloeten is op 16 Maart 1692 vermoor. Sien C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, p. 228. Volgens die Dagregister is hy egter op 23 Mei 1693 vermoor.
[5] In die H.K. en in die kriminele stukke word hy Jan de Seine genoem. Hy het op 30 Maart 1696 voor die Raad van Justisie verskyn, is gegeselen met 'n ketting aan 'n blok vasgemaak en tot 16 jaar kettingstraf veroordeel. Sien C.J.3: Crim. en Civ. Regtsrolle, 1689X1700, p. 77 van die 2de deel. In die H.K. staan Jean de Seine.
[6] Ook in die H.K. staan "aufugeerde".
[7] In die H.K. staan "land-drost".
[8] Sien ook C.595: Orig. Dagregister, 1696, pp. 55X65. [4] Jacob cloeten is op 16 Maart 1692 vermoor. Sien C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, p. 228. Volgens die Dagregister is hy egter op 23 Mei 1693 vermoor.
Vriendelike groete
André v R
From: "sastamouers"
Subject: Stamouer Cloete se Moord
Hallo OckertEk is baie bly dat jy nou uit die duisternis is. Baie dankie vir hierdie ekstra inligting oor ons Cloete Stamvader wat vermoor was.
Net 'n paar vrae:
1. Waar het Cloete gewoon toe hy vermoor was ?; Hy was mos op besoek aan die Kaap maw hy was van die buitedistrikte & ;
2. Waarom sou hy vermoor gewees het?; Sekerlik nie om van hom te steel nie, want hy het nog sy besittings gehad. Daar was seker nie 'n bakleiery nie want sy eie swaard was nie uit getrek nie.
3. Wie ookal hom vermoor het wou seker maak dat dit noodlottig gaan wees: drie houwe teen die kop, twee mes steke en 25 kleiner steke.
4. Die moord het in die aand plaas gevind tussen 8 en 9 by die vleeschhuis / slaghuis en nie ver van die kasteel nie.
Schoeman p 266 "In 1886, omdat die garnisoen op daardie tydstip swak beman was, is daar met die oog op brandbestryding egter formeel besluit om 'n burgerwag tot stand te bring wat sou bestaan uit tien vryburghers onder 'n sersant en korporaal: hulle sou om sesuur elke aand in die Kompanjie se Vleishuis aan die strand vergader, terwyl die patrollie van die Kompanjie se soldate in die hospitaalgestasioneer sou wees. Nadat die aandklok om nege-uur gelui is sou niemand behalwe in geval van nood op straat toegelaat word nie en die wagte sou die klein nedersetting gereeld patrolleer.... 'tot vorkoming van brandstigting, diefstalle en ander gewelde en ongereeldehede wat deur weggelope swart jongens [slawe] en verdere boewe wat op die platteland rondloop, veroorsaak sou kan word."
Het Cloete van hierdie vryburghers besoek, of was een van hulle dalk die moordenaar; Of was dit een van die boewe;
Schoeman p 274 Die vleishuis was baie naby die ekwipasiehuis waar matrose snags geslaap het (ek is nie seker of dit al gebruik was vir hierdie doeleinde in 1693)
Baie eienaardig. Is daar enige iets anders wat ons weet of afleidings wat ons kan maak ?; Wat sou die persoon gedryf het om hom te vermoor; Sou dit 'n vriend of familie lid gewees het, of 'n totale vreemdeling; Schoeman p 536 "In 1693 had Compangiesslachter Gijsbert Schagen enige kleren aan die VOC slavin Anna van de Kaap gegeven om te wassen. Toe hij bij haar terug kwam, had zij het goed niet meer. Daarom gaf hij haar een paar slagen met de rotting. Verder verklaarde Gijsbert 'dat daerop deselve meijt, met hem int slagthuijs gegaen sijne, hem beloofde het met hem te sullen houden [met hom saam te leef] en dat se hem den volgende morgenstont het vermiste goet weer soude ter handen stellen."
Was die vleishuis ook die vergaderplek vir vleislike gemeenskap met slawe vroue; Het Cloete wat oud was maar nog vol van energie was hier vir vleeslike plesier gegaan; Was daar dalk drie persone betrokke, Cloete, 'n slawe vrou en 'n ander man (Slaaf of vry) en hierdie derde persoon het toe vir Cloete vermoor;
Alles is maar bespiegeling en ons soek die feite.
Groete
Andre v R
From: "Maureen Brady"
To:
Subject: Re: [ZA] Early Burghers, Jacob CLOETE
Date: 04 April 2004 12:51
Vol III, Dictionary of SA Biography
CLOETE (Kluthe, Kloete, Kloeten), Jacob
(*Cologne, Ger., -- d. the Cape, 23.5.1693), early Cape free burgher and Company official, joined the VOC as a midshipman and probably accompanied Jan van Riebeeck and his party to the Cape in 1652. He left the service of the Company on 10.8.1657 and two days later received seventeen hectares of ground along the Liesbeek River. In 1658 he farmed in partnership with Herman Remajenne and Jan Martensz de Wacht, in 1660 in partnership with Remajenne and from 1661 on his own.
He was often at loggerheads with the law and stood trial on such charges as illegal bartering with the Hottentots and illicit trading in corn. He was also accused of boarding ships on their arrival before the stipulated period of three days had expired. On two occasions his servants sued him for overdue wages. He returned to Europe in 1671, leaving his children in the care of Wouter Cornelis Mostert and Herman Ernst Gresnicht at the Cape. Nine years later he returned to the Cape, however, as a corporal in the service of the VOC, serving for some time at the outlying post of Klapmuts, after which he was transferred to the Castle.
C. was the oldest Company official at the Cape when he was murdered in the street by an unknown person. He was the ancestor of the Cloetes, one of the oldest Afrikaans families in South Africa.
In Europe he married Sophia (Fytje) Raderotjes (d. 28.5.1665), who arrivedat the Cape with her brother Pieter Raderotjes in the "Arnhem" on 16.3.1659. The two eldest children of the marriage were born in Europe, while two more were born at the Cape. The eldest daughter, Elsje, married Willem Schalk van der Merwe on 9.9.1668 and she is the female ancestor of the Van der Merwes in South Africa.
ENDS
The compiler is GC de Wet.
One of my maternal great-grandmothers was born a Van der Merwe, which makes me a Cloete descendant.
Regards
Maureen Brady
Johannesburg
Jacob CLOETE was van Keulen en het heelwaarskynlik in 1652 na die Kaap gekom. Hy was een van die eerste vryburghers van 10 Augustus 1657. Hy vestig op 10 Oktober 1657 op 'n plaas aan die Liesbeekrivier.
Hy gaan terug na Europa in 1671 maar keer weer terug na die Kaap as korporaal. Hy was getroud met Sophia (Fytje) RADEROOTJES sy was van Eifel (Keulen) voordat hulle na die Kaap gekom het. Jacob het sy vrou al by die Kaap gehad voor Feb 1660. Sophia het 'n broer Pieter aan die Kaap gehad.
In Desember 1658 het hy 40 beeste, en 146 skape besit.
Met die Khoikhoi opstand in 1659 was Jacob en 'n vriend Jan Martensz de Wacht besig om hulle beeste op te pas. Die vrouens wat in die huis was het die bende Khoikhoi gewaar en hulle gewere betyds gegryp om die Khoikhoi te help afslaan.
Jacob was uitgevang omdat hy betrap was om graan te verkoop, in plaas van om dit aan die Kompanjie te verkoop. Hy was ook aangekla vir ruilhandel, diefstal, sluikhandel.
KINDERS
b1 Elsje gebore in Europa, X 9 Sep 1668 Willem van der Merwe
b2 Gerrit gebore in Europa, X 26 Aug 1674 Catharina Harmans
b3 Catharina gedoop 4 Apr 1660, X 28 Jan 1680 Jan van Brienen
b4 Coenraad, X 26 Jul 1693 Martha Verschuur
Hy was moontlik dieselfde Jacob Cloete wat hooftuinier Hendrik Boom se assistente was. Hierdie Jacob Cloete het die eerste wingerdstokke in Contantia aangelê langs die groente in die VOC se tuine, maar nie hy of Boom het geweet hoe om 'n wingerd te bestuur nie.
Nadat Jacob se vrou oorlede was, is sy seun by Wouter Cornelisz Mostert geplaas en sy dogter by Frans Gerritsz en sy vrou.
Hy word vermoor 23 Mei 1693 nie ver van die Kasteel nie. Hy was gevind met drie snye oor die koppe en twee steekwonde in die bors, al vyf sou noodlottig gewees het, hy het ook 25 kleiner wonde gehad. Dit was eienaardig dat sy eie swaard nie eens uitgetrek was nie, met ander woorde hy was verras en kon geen weerstand bied nie. (Franken beweer dat Cloete maar toe 'n jongman van 25 was, in werklikheid was was hy baie ouer). Die Goewerneur beskrywe die voorval soos volg: "Deesen avon tusschen 8 a 9 uren is niet verre van casteel en bij't vleeschhuis vermoort Jacob Cloeten, corporaal in dienst der E. Compagnie"
Bronne:
Heese en Lombard
GC de Wet Vryliede en Vryswartes aan die Kaapse Nedersetting
AJ Boeseken Jan van Riebeeck en sy Gesin JLM Franken "
Dr J Hoge's 'Personalia of the Germans at the Cape'
" Africana Notes and News Vol VI no 1, Dec 1948
Saamgestel deur:
AM van Rensburg
Dr. Coetzee:
Persoonlìke ìnlìgtìng van voorouers van skrywer, genommer volgens
Kwartìerstaatfamìlìeregìster .600 , DIRK COEZZ,!X (Couché) Stamvader Aankoms 8.5.1679 d.eVP bl. 144 a (ook No. 256, 192) * 1655 t25.6.1725. Afkomstig Kampen, Holland. Vader Gerard Couché, Moeder: Margarita Claasdochter. = 3.1.1675 dw-.b-& 1 bl. 140, Argiefjaarboek No. 9, 1946. Vader Gerrit Cloete, nog in Duitsland gebore x 26.8.1674 aan die Kaap met Catharina Harmans van Middelburg, Zeeland, Holland. Grootvader Jacob Cloete van Keulen, Duitsland. Stamvader. Grootmoeder Sophia Raderootjes van Utz, Keulen (Uesz in die Eifel).Hierdie stamouers het moontlik saam met Jan van Riebeeck in 1652 geland. Jacob Cloete kry burgerskap op 10.8.1657 en is een van die eerste vryburgers 10.10. 1657 aan die Liesbeekrivier op die plaas Ekelenberg (Rondebosch omgewing). Hulle eerste twee kinders is nog in Duitsland gebore, waaronder Gerrit Cloete as tweede kind. Nog twee kinders word aan die Kaap gebore. Die stamvader Jacob Cloete word in 1671 gerepatrieer, maar keer as Korporaal in diens van die V. 0. C . na die Kaap terug .- Sy vrou sterf op see en hy land op nuut aan die Kaap met sy vier kinders.Op diens as Korporaal is hy op 23 Augustus 1693 naby die Kasteel in die aand tussen 8 en 9 uur vermoor.
http://www.ballfamilyrecords.co.uk/burger/I200.html
In the muster rolls dated 15 February 1658 he is listed as a member of 'Hermans Companie' as one of the three owners.
In 1660 he is listed with his wife, Fijckje Raderotjes and three children, still part of the Hermans Company but there are now just two members of the company, he and the eponymous Harman Remajen. Working with (or for) them are three hands from the Netherlands (Nederlandse dienaars), Jacob Bruijns from Bom, Pieter Raderotjes, her brother, and Hans Cornelisz van Langeland.
In 1661 he is no longer part of Hermans Company, but is listed as an individual free farmer at Uijtwijk with his wife and three children, and Netherlands hands Toecke Sijboltz from St. Als-kercq and Bastiaen Castier from Oostenden.
Hy is tussen 8 en 9 uur die aand 'bij't vleesch-huis' naby die Kasteel op verraderlike en koelbloedige wyse vermoor, gevind 23.05.1693 :- van Keulen, aankoms waarskynlik 1652 saam met Jan van Riebeeck; burger 16570810, Kry 16571010 'n plaas aan die Liesbeekrivier in die kolonie wat as Groeneveldt bekend gestaan het en waar Marist Brothers College in Rondebosch nou staan. Hy het dit Ekelenburg of Ecklenburg genoem. In 1660 het hy Burgerraadslid geword. Gedurende Augustus 1668 word hy saam met sy skoonseun Willem Schalkzoon van der Merwe en Jan Verhag en van smokkelhandel aangekla. Hulle sou na bewering 'n aantal beeste van die Hottentotte gek oop het teen 'n prys vyfkeer meer as wat die Kompanje betaal, en strydig met die verbod op ha ndel met die inboorlinge. Hulle is aldrie skuldig bevind en tot lyfstraf gevonnis. Gelukkig v ir hulle is daardie vonnis deur bemiddeling van goeie vriende opgeskort en vervang met 'n boe te van vyftig riksdaalders. In 1671 repatrieer hy na Europa, maar keer weer na die Kaap teru g as korporaal in diens van die Kompanje.
Cloete,Jacob. Hy is tussen 8 en 9 uur die aand bij't vleesch-huis' naby die Kasteel op verraderlike en koelbloedige wyse vermoor, gevind 23.05.1693 :van Keulen, aankoms waarskynlik 1652 saam met Jan van Riebeeck; burger 16570810, Kry 16571010'n plaas aan die Liesbeekrivier in die
kolonie' wat as Groeneveldt bekend gestaan het en waar Marist Brothers College in Rondebosch nou staan. Hy het dit Ekelenburg of Ecklenburg genoem. In 1660 het hy Burgerraadslid geword. Gedurende Augustus 1668 word hy saam met sy skoonseun Willem Schalkzoon van der Merwe en Jan Verhagen van smokkelhandel aangekla. Hulle sou na bewering 'n aantal beeste van die Hottentotte gekoop het teen 'n prys vyfkeer meer as wat die Kompanje betaal, en strydig met die verbod op handel met die inboorlinge. Hulle is aldrie skuldig bevind en tot lyfstraf gevonnis. Gelukkig vir hulle is daardie vonnis deur bemiddeling van goeie vriende opgeskort en vervang met 'n boete van vyftig riksdaalders. In 1671 repatrieer hy na Europa, maar keer weer na die Kaap terug as korporaal in diens van die Kompanje ±DU [923]
Bron: UPEGIS
Jacob Cloete, gebore ongeveer 1630, van Keulen, Duitsland. Spellings wat ook aan die Kaap gebruik was, is Kloete, Kloote en Kloeten. Die Duitse spelling is Klut. Arriveer 1652
Aankoms waarskynlik in 1652, vryburger op 10 Augustus 1657. Sy vrou sterf aan boord skip. Hy kry 'n plaas langs die Liesbeekrivier. Keer terug na Nederland in 1671, maar keer weer terug as korporaal. Hy word op 23 Mei 1693 op koelbloedige wyse vermoor.
'n Joernaal van 23 Junie 1693 het berig: "Dezen avond tusschen 8 a 9 uuren is niet verre vant castel en by't vleeschhuis vermoord Jacob Cloeten ... menvond hem deerlyk mishandeld met drie houwen int hoofd en twee steken in de borst ... leggende in syn bloed gewenteld ..."
Bron: Familia 1997/2, p. 64
In 1660 het hy Burgerraadslid geword. Gedurende 1668 word hy samm met sy skoonseun Willem Schalkzoon van der Merwe en Jan Verhagen van smokkelhandel aangekla. Hy sou na bewering 'n aantal beeste van die Hottentotte gekoop het teen 'n prys vyf keer hoër as wat die Kompanjie betaal het en strydig met die verbod op handel met die inboorlinge. Hulle is aldrie skuldig bevind en tot lyfstraf gewonnis. Gelukkig is die vonnis opgeskort en vervang met 'n boete van 50 ridsdaalders.
Bron: Voorouers van SJP Kruger (Dokument)
!Emmerentia van Rensburg Registers
J.H.Redelinghuys: Die Afrikaners Familienaamboek p 61. Dit word deur betroubare geskiedkundiges aangeneem dat hy met Jan van Riebeeck in 1652 hier geland het. Hoe dit ook al sy, daar bestaan vaste bewyse dat hy een van die eerste burgers aan die Kaap was. In 1657, d.w.s. slegs vyf jaar na die aankoms van Jan van Riebeeck, is burgerreg aan hom toegeken en in 1660 het hy burgerraadslid
geword.
Op 23 Mei 1693 is hy op koelbloedige wyse vermoor. 'n Joernaal van 23.5.1693 het die aantekening gehad: "Deesen avond tusschen 8-9 uuren is niet verre vant castel en by't vleeschhuys vermoort Jacob Cloeten, corporaal in dienst der E. Compagnie, d'oudste van Comp's dienaaren als hebbende den grondslag deser colonie helpen leggen, en synde geweest d'eerste vryman, dog naderhand wederom
in Comp's dienst gekeerd... men vond hem deerlyk mishandeld met drie houwen int hoofd en twee steken in de borst, alle vyf doodelyk, behalven nog 25 mindere quetsuuren, leggende in syn bloed gewenteld met syn degen op syde en in die sheide, soodat hy verraderlyk aangetast most zyn, als hy anders nog rap ter been en soo dispoost als een jongman van 25 jaren en onverzaagt was".
Hierdie welbekende familie word vandag oral in Suid-Afrika aangetref. Die nasate bevind hulle op feitlik elke gebied van die openbare en beroepslewe.
Reference code: C. 22, pp. 78-80.
Saterdagh den 4 Februarij 1696, des voornoens.
Voor de volle vergaderinge.
De Edle. Heer Gouverneur ter vergaderinge gedemonstreert hebbende hoe dat diversse gecontumaseerdens ende ter dood gevonnisde moordenaers, als namentlijck Christiaan Hols van Brinck, [1] Jan Hendrick Schoonheck van Garlen, [2] Jan Casperssen van Hassel, [3] alle soldaten in dienst der E.Compe. over haerluijder particuliere moorden op diversse tijden aan de persoonen van den vrijborger Claas Plomp, Jacobus Jansz soldt., en den Hottentotscapiteijn Brasman begaan, van gelijken ook die persoon off persoonen die den corporaal, Jacob cloeten, [4] op 's heeren straaten
seer erbarmelijck heeft of hebben gemassacreert gehad, en haar daer op voortvlughtigh gestelt hebbende, niet jegenstaande alle diligentie en aengewende devoiren der officieren en dienaeren van de justitie, openbare en personeele citatien, als mede gestatueerde praemien tot noch toe niet te voorscheijn gekomen waren, nochte door den fiscaal, Ianddrost, of eenigh dienaar van Justitie hebben connen achterhaalt, geapprehendeert, noch in handen van de Justitie gebraght werden: Ende
dat deselve grove delinquenten sigh als noch soo ten platten lande als in 't geberghte onthoudende sijn, en hun onderhoud (niet jegenstaande het verbod) door eenige qualijck geintentioneerde landsaten weten te becoomen, en van de selve met geweer, kruijt, loot en tabacq versien werdende, tot die extravagantie gecomen sijn, van selffs over 't geberghte t' trecken, grof en klijn vee van de Hottentotsse natien in te ruijlen, ende bij haar wederkomste de selve voor een seer geringe prijse aan sommige vrijluijden weder over doen, en daar door bedeckt ende verborgen blijven: dat noch wijders aan Stellenbosch, Drakenstein en in 't omleggende geberghte ook dagelijx omswervende en vagabonderende sijn diversse andere deserteurs, banditen en gefugeerde swarte jongens, gewapent en ongewapent, en onder de selve mede den soldaat in de wandelinge genaamt den Poolssen Edelman of Baron, en eener Jan du Seine, [5] geboortigh van Grisons, beide seer fameuse schelmen. Omme dese Colonie dan, tot conservatie van de g'meene ruste ende handhavinge van de Justitie, van alle soodanige delinquanten t' suijveren, Soo is omme daer inne tijdelijck t' versien en haar verder quaad voor te comen, hoogh nodigh geacht, en vervolgens eenpaarlijck geresolveert ende beslooten de eerst genoemde delinquanten, de welcken over haar begaene moorden als voors. ter dood sijn verwesen, te verklaren gelijck verklaart werden bij desen, voor veldvluchtigh, woestballingen en vogelvrij, in dier voegen dat ijmand, wie hij ook soude mogen wesen, deselve of eenige van dien, 't zij Ievendigh of dood quame te apprehenderen of in handen van de Justitie dede comen, voor den
levendige sal genieten een premie van Rs. 100 en voor den doode 50 dos.; dat ook die geene de welcke den geseiden Poolssen Edelman of Baron, als mede de voors. Jan du Seine sal comen te ontdecken, achterhalen, ofte apprehenderen, datse in handen van de justitie geraaken, tot een praemie van ijder van dien genieten sal de somma van gelijcke 50 Rs. met authorisatie aan alle ende een ijgelijck deser ingesetenen, dat ingevalle in 't apprehenderen, den soogenaemde Poolschen Edelman, Jan du Seine, mitsgs. eenige andere deserteurs, vagabonden als mede g'aufugeerde [6] slaven, gewapent of ongewapent sijnde, haar metter daad quamen te opposeren of haar trachten door de vlught te salveren, deselve in dat geval vrijelijck te mogen ververmincken, t' slaan, met hagel in de beenen te schieten, en op verdere mogelijcke manieren soodanigh t' belemmeren, dat die daer door connen g'apprehendeert en vervolgens in handen van de Justitie connen overgelevert werden: ende op dat de apprehensie des te facielder vermach t' geschieden, Soo is verder geresolveert dat niemant, hij sij wie hij ook sij, eenige van deese moordenaars, banditen, vagabonden en fugativen met het minste onderhoud noch nachtruste (ongelet haarluijder dreigementen) sal vermogen t'assisteren off accomoderen op de poene tegens de ophouders van moordenaars, bandieten, vagabonden en fugativen gestatueert. Bevelende eindelijck den fiscaal, landrost [7] der selver veldwachteren, en alle anderen haar dienaren, omme tot uijtvoeringe van dese onse Resolutie,
alle naarsticheijt en vigilantie sonder eenige conniventie aan te wenden. [8]
-----
Notes.
[1] Christiaan Hols van Brinck het op 1 Januarie 1692 die vryburger Claas Plomp vermoor en was nog steeds voortvlugtig. (Sien C.J.3: Crim. en Civ. Regtsrolle, 1689X1700, tweede deel p. 2 verso. Ook C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, 228X229.
[2] Jan Hendrick Schoonheck van Garlen het op 30 November 1694 Jacobus Jansz van Campen vermoor en onmiddellik gevlug. Sien C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, p. 228.
[3] Jan Caspersz van Kassel (die H in die resolusie is 'n skryffout) het op 18 November 1695 die Hottentot Brasman doodgeskiet en toe gevlug. Sien C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, pp. 217X219 en 228.
[4] Jacob cloeten is op 16 Maart 1692 vermoor. Sien C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, p. 228. Volgens die Dagregister is hy egter op 23 Mei 1693 vermoor.
[5] In die H.K. en in die kriminele stukke word hy Jan de Seine genoem. Hy het op 30 Maart 1696 voor die Raad van Justisie verskyn, is gegesel en met 'n ketting aan 'n blok vasgemaak en tot 16 jaar kettingstraf veroordeel. Sien C.J.3: Crim. en Civ. Regtsrolle, 1689X1700, p. 77 van die 2de deel. In die H.K. staan Jean de Seine.
[6] Ook in die H.K. staan "aufugeerde".
[7] In die H.K. staan "land-drost".
[8] Sien ook C.595: Orig. Dagregister, 1696, pp. 55X65. [4] Jacob cloeten is op 16 Maart 1692 vermoor. Sien C.681: Orig. Placcaatboek, 1686X1709, p. 228. Volgens die Dagregister is hy egter op 23 Mei 1693 vermoor.
1. Waar het Cloete gewoon toe hy vermoor was?; Hy was mos op besoek aan die Kaap maw hy was van die buitedistrikte;
2. Waarom sou hy vermoor gewees het?; Sekerlik nie om van hom te steel nie, want hy het nog sy besittings gehad. Daar was seker nie 'n bakleiery nie want sy eie swaard was nie uit getrek nie.
3. Wie ookal hom vermoor het wou seker maak dat dit noodlottig gaan wees: drie houwe teen die kop, twee mes steke en 25 kleiner steke.
4. Die moord het in die aand plaas gevind tussen 8 en 9 by die vleeschhuis / slaghuis en nie ver van die kasteel nie.
Schoeman p 266 "In 1886, omdat die garnisoen op daardie tydstip swak beman was, is daar met die oog op brandbestryding egter formeel besluit om 'n burgerwag tot stand te bring wat sou bestaan uit tien vryburghers onder 'n sersant en korporaal: hulle sou om sesuur elke aand in die Kompanjie se Vleishuis aan die strand vergader, terwyl die patrollie van die Kompanjie se soldate in die hospitaal gestasioneer sou wees. Nadat die aandklok om nege-uur gelui is sou niemand behalwe in geval van nood op straat toegelaat word nie en die wagte sou die klein nedersetting gereeld patrolleer.... 'tot vorkoming van brandstigting, diefstalle en ander gewelde en ongereeldehede wat deur weggelope swart jongens [slawe] en verdere boewe wat op die platteland rondloop, veroorsaak sou kan word."
Het Cloete van hierdie vryburghers besoek, of was een van hulle dalk die moordenaar?; Of was dit een van die boewe?;
Schoeman p 274 Die vleishuis was baie naby die ekwipasiehuis waar matrose snags geslaap het (ek is nie seker of dit al gebruik was vir hierdie doeleinde in 1693)
Baie eienaardig. Is daar enige iets anders wat ons weet of afleidings wat ons kan maak?; Wat sou die persoon gedryf het om hom te vermoor?; Sou dit 'n vriend of familie lid gewees het, of 'n totale vreemdeling?;
Schoeman p 536 "In 1693 had Compangiesslachter Gijsbert Schagen enige kleren aan die VOC slavin Anna van de Kaap gegeven om te wassen. Toe hij bij haar terug kwam, had zij het goed niet meer.
Daarom gaf hij haar een paar slagen met de rotting. Verder verklaarde Gijsbert 'dat daerop deselve meijt, met hem int slagthuijs gegaen sijne, hem beloofde het met hem te sullen houden [met hom saam te leef] en dat se hem den volgende morgenstont het vermiste goet weer soude ter handen stellen."
Was die vleishuis ook die vergaderplek vir vleislike gemeenskap met slawe vroue?; Het Cloete wat oud was maar nog vol van energie was hier vir vleeslike plesier gegaan?; Was daar dalk drie persone
betrokke, Cloete, 'n slawe vrou en 'n ander man (Slaaf of vry) en hierdie derde persoon het toe vir Cloete vermoor?;
Alles is maar bespiegeling en ons soek die feite.
Vol III, Dictionary of SA Biography
CLOETE (Kluthe, Kloete, Kloeten), Jacob
(*Cologne, Ger., (?) -- d. the Cape, 23.5.1693), early Cape free burgher and Company official, joined the VOC as a midshipman and probably accompanied Jan van Riebeeck and his party to the Cape in 1652. He left the service of the Company on 10.8.1657 and two days later received seventeen hectares of ground along the Liesbeek River. In 1658 he farmed in partnership with Herman Remajenne and Jan Martensz de Wacht, in 1660 in partnership with Remajenne and from 1661 on his own.
He was often at loggerheads with the law and stood trial on such charges as illegal bartering with the Hottentots and illicit trading in corn. He was also accused of boarding ships on their arrival before the stipulated period of three days had expired. On two occasions his servants sued him for overdue wages. He returned to Europe in 1671, leaving his children in the care of Wouter Cornelis Mostert and Herman Ernst Gresnicht at the Cape. Nine years later he returned to the Cape, however, as a corporal in the service of the VOC, serving for some time at the outlying post of Klapmuts, after which he was transferred to the Castle.
C. was the oldest Company official at the Cape when he was murdered in the street by an unknown person. He was the ancestor of the Cloetes, one of the oldest Afrikaans families in South Africa.
In Europe he married Sophia (Fytje) Raderotjes (d. 28.5.1665), who arrived at the Cape with her brother Pieter Raderotjes in the "Arnhem" on 16.3.1659. The two eldest children of the marriage were born in Europe, while two more were born at the Cape. The eldest daughter, Elsje, married Willem Schalk van der Merwe on 9.9.1668 and she is the female ancestor of the Van der Merwes in South Africa.
The compiler is GC de Wet.
One of my maternal great-grandmothers was born a Van der Merwe, which makes me a Cloete descendant.
Jacob was the progenitor (stamvader) of the Cloete family in South Africa. He was from Keulen (Cologne) in the Rhineland, Germany. He arrived in the Cape circa 1652 as a high ranking official of the VOC with Jan van Riebeeck.
He was a corporal from 1680 to 1691 at the Klapmuts post, then later transferred to Cape Town.
In 1657 he lived between Groenevelt and the "Hollandse Tuin". He was one of the first citizens from 10 Aug 1657 to receive a farm on the Liesbeek River on 10 Oct 1657. He was also a famer on "de Wacht" alongside Harman Remajenne and Jan Maartens (Remajenne of Cologne was one of the first nine settlers in the Cape). The farm was named "Rouwkoop" on 5 Jan 1660 - today Rouwkoop Road and Rouwkoop Avenue, south of the Rondebosch Boy's Preparatory School serve to remind us of its location. Living with Remajenne were Jacob Cloeten, his wife Sophia, and their two children. Cloeten, who had started as a farmhand to Remajenne on 10 Aug 1657 when he received his letter of freedom, was granted a farm of 20 morgen further north on 10 Oct 1657 (this later became the southern portion of Eijklenberg, so named in 1701. The present Ecklenburg Flats in Belmont Road are on the old farm.)
Cloete eventually turned out to be an excellent farmer. In 1658 he had 40 cattle and 146 sheep.
In 1660 he was nominated as a member of the Heemraad. However, he was not very law abiding - he bartered illegally with the Khoi-Khoi, did not pay his servants, etc. He was caught selling his grain to others instead of selling it to the VOC. He was also accused of smuggling, theft and illegal bartering.
During the Khoi-Khoi uprising in 1659 Jacob and a friend, Jan Martensz de Wacht, were busy looking after their cattle while the women were in the house. The women saw a gang of Khoi-Khoi and were able to grab their guns in time to ward them off.
In 1671 he repatriated (was deported?) back to Europe, but returned to the Cape later as a corporal in service of the VOC.
Note: The surname Cloete comes from the male forename of Klute or Kloot, which is a derivative of Chludio or Chlodowig. His sons spelled the surname variously as Kloete, Kloote and Kloeten.
Ancestral File Number: progenitor [48, 51, 52]
- (Research):Jacob CLOETE was van Keulen en het heelwaarskynlik in 1652 na die Kaap gekom. Hy was een van die eerste vryburghers van 10 Augustus 1657. Hy vestig op 10 Oktober 1657 op 'n plaas aan die Liesbeekrivier.
Hy gaan terug na Europa in 1671 maar keer weer terug na die Kaap as korporaal. Hy was getroud met Sophia (Fytje) RADEROOTJES sy was van Eifel (Keulen) voordat hulle na die Kaap gekom het. Jacob het sy vrou al by die Kaap gehad voor Feb 1660. Sophia het 'n broer Pieter aan die Kaap gehad.
In Desember 1658 het hy 40 beeste, en 146 skape besit.
Met die Khoikhoi opstand in 1659 was Jacob en 'n vriend Jan Martensz de Wacht besig om hulle beeste op te pas. Die vrouens wat in die huis was het die bende Khoikhoi gewaar en hulle gewere betyds gegryp om die Khoikhoi te help afslaan.
Jacob was uitgevang omdat hy betrap was om graan te verkoop, in plaas van om dit aan die Kompanjie te verkoop. Hy was ook aangekla vir ruilhandel, diefstal, sluikhandel.
KINDERS
b1 Elsje gebore in Europa, X 9 Sep 1668 Willem van der Merwe
b2 Gerrit gebore in Europa, X 26 Aug 1674 Catharina Harmans
b3 Catharina gedoop 4 Apr 1660, X 28 Jan 1680 Jan van Brienen
b4 Coenraad, X 26 Jul 1693 Martha Verschuur
Hy was moontlik dieselfde Jacob Cloete wat hooftuinier Hendrik Boom se assistente was.
Hierdie Jacob Cloete het die eerste wingerdstokke in Contantia aangelê langs die groente in die VOC se tuine, maar nie hy of Boom het geweet hoe om 'n wingerd te bestuur nie.
Nadat Jacob se vrou oorlede was, is sy seun by Wouter Cornelisz Mostert geplaas en sy dogter by Frans Gerritsz en sy vrou.
Hy word vermoor 23 Mei 1693 nie ver van die Kasteel nie. Hy was gevind met drie snye oor die koppe en twee steekwonde in die bors, al vyf sou noodlottig gewees het, hy het ook 25 kleiner wonde gehad. Dit was eienaardig dat sy eie swaard nie eens uitgetrek was nie, met ander woorde hy was verras en kon geen weerstand bied nie. (Franken beweer dat Cloete maar toe 'n jongman van 25 was, in werklikheid was was hy baie ouer). Die Goewerneur beskrywe die voorval soos volg: "Deesen avon tusschen 8 a 9 uren is niet verre van casteel en bij't vleeschhuis vermoort Jacob Cloeten, corporaal in dienst der E. Compagnie"
Bronne:
Heese en Lombard
GC de Wet Vryliede en Vryswartes aan die Kaapse Nedersetting
AJ Boeseken Jan van Riebeeck en sy Gesin
JLM Franken " Dr J Hoge's 'Personalia of the Germans at the Cape'" Africana Notes and News Vol VI no 1, Dec 1948
Saamgestel deur:
AM van Rensburg
Dr. Coetzee:
Persoonlìke ìnlìgtìng van voorouers van skrywer, genommer volgens
Kwartìerstaatfamìlìeregìster.
600 , DIRK COEZZ,!X (Couché) Stamvader Aankoms 8.5.1679 d.eVP bl. 144 a (ook No. 256,
192) * 1655 t25.6.1725. Afkomstig Kampen, Holland. Vader Gerard Couché, Moeder
Margarita Claasdochter.
= 3.1.1675 dw-.b-& 1 bl. 140, Argiefjaarboek No. 9, 1946. Vader Gerrit
Cloete, nog in Duitsland gebore x 26.8.1674 aan die Kaap met Catharina Harmans van
Middelburg, Zeeland, Holland. Grootvader Jacob Cloete van Keulen, Duitsland. Stam-
vader. Grootmoeder Sophia Raderootjes van Utz, Keulen (Uesz in die Eifel).
Hierdie stamouers het moontlik saam met Jan van Riebeeck in 1652 geland. Jacob Cloete
kry burgerskap op 10.8.1657 en is een van die eerste vryburgers 10.10. 1657 aan die
Liesbeekrivier op die plaas Ekelenberg (Rondebosch omgewing). Hulle eerste twee kinders
is nog in Duitsland gebore, waaronder Gerrit Cloete as tweede kind. Nog twee kinders word
aan die Kaap gebore. Die stamvader Jacob Cloete word in 167 1 gerepatrieer, maar keer as
Korporaal in diens van die V. 0. C . na die Kaap terug .- Sy vrou sterf op see en hy land op nuut
aan die Kaap met sy vier kinders.
Op diens as Korporaal is hy op 23 Augustus 1693 naby die Kasteel in die aand tussen 8 en 9
uur vermoor.
Died:
- Alternate date: 23.1.1693
Murdered by an unknown person on the street. The governor described it as follows: "Dees
Hy was gevind met drie snye oor die koppe en twee steekwonde in die bors, al vyf sou noodlottig gewees het, hy het ook 25 kleiner wonde gehad. Dit was eienaardig dat sy eie swaard nie eens uitgetrek was nie, met ander woorde hy was verras en kon geen weerstand bied nie.
Murdered by deserted soldiers
He was murdered, being cold bloodily stabbed to death not far from The Castle by deserters. He was found with 3 cuts to his head and 2 stab wounds to his chest (he also sustained 25 smaller wounds). His sword was still sheathed, implying that he was surprised by his attacker(s).
|
1635 - 1693 (~ 68 years)
