| Notes |
- An orphan from Netherlands (Heese Vol 1, p. 360).
!NAME: 1. South African Genealogies - J. A. Heese, Vol 1 page 361. 2. Family records. BIRTH: 1. Date estimated from husband's birth date.
She was previously married to Jan Cornelisz and had divorced him most of her children have the father as Jan Corneliszoon
"Saam met die weesmeisies wat Simon van der Stel na die Kaap gebring het, was ene Maria Kickers, wat later getroud is met ene Jan-Cornelis Bot (later Botha) van Stellenbosch. Maar -- so vertel my groottantes uit die Kaap -- Jan-Cornelis Bot was manlik nie reg geskape nie. Gelukkig vir ons Botha-nasate het sy broer Frederick Bot as bywoner by hom op die plaas gebly, doodgewillig en baie reg geskape. Uit die verhouding van Maria en Frederick is al die Botha-nakomelinge gebore. En hoewel hulle later tog getroud is en onafhanklik geword en die plaas Zanberg, die later Scholtzhof, in die Helderburgse wyk gekoop het, was die kinders dus almal buite-egtelik. "Systap onder die Juk., Dot Serfontein., Human & Rousseau, Kaapstad., 1969., bl 81 838.368SER.
Erasmus Register: Sy was 'n weesmeisie uit Amsterdam gewees. Adriana Jacobs, die weesmeisie-vrou van Gerrit Jansz VAN DEVENTER het op 4 Augustus 1688 in die Kaapse hawe aangekom.As Maria Kickers deel van dieselfde groep weesmeisies was, was sy die draer van Botha se kinders voordat en tydens die tyd wat sy met Jan Cornelisz getroud was.
By die egskeiding van Jan Cornelisz en Maria Kickers word die volgende aangegee (per JLM Franken - "Die Franse Vlugtelinge, Huisgenoot" 16 Julie 1926, voetnota):
Jan Cornelisz van Oudbeijerland in cas van divortie contra Maria Kickers:
"den eijscher, doende eijsch bij monde alsoo de gedaagdese haar niet en schaamd hem eijr niet alleen met slaan en stooten ende verdere onbetaemelijckheeden gestadig te bejeegenen, maar oock bovendien haren echt met de persoon van frederick Boot in overspel te buitjen te gaan . . . . "
"De gedaagdese antwoordende, segt en bekendt alle hare kinderen, staande huwelijk niet bij den eijr haren man (vermits desselvs onbequaamheijdt) maar bij een ander; te weeten den voorn. fred. Boot, te hebben geprocrëeert; en dat haren man haar daar toe selfs aanleijding soude hebben gegeeven." (Crim. en Civ. 1689-1701, 22 Jan. 1700, p. 77)
Both en Maria Kickers word vir oorspel, aanhouding en verberging van vee, geweld aan persoon van Claas Das, tien jaar verban na Mauritius. Hul moet "separatelijk" gebanne bly en word verder veroordeel tot 100 Rds. boete en restitusie van aangehoue goedere (Crim. en Civ. 1701-'08, 16 Nov. 1706. f.47). Die periode van verbanning mag dalk verskil aangesien daar ook die volgende aangegee word (per HCV Leibbrandt - "Precis of the Archives, Journal of VD Stel" 16 November 1706):
"The Court of Justice sentences a freeman and a woman in a criminal case to banishment to Mauritius for two years and fines each Rds. 100, the half for the Landdrost and the half for the Court."
In 1706 het FB "aan't Moddergat" gebly saam met Maria Kickers wat toe by Matthys Greef op Stellenbosch gewerk het. Terwyl Maria Kickers getroud was met Jan Cornelisz het sy met beide Botha en Ferdinand Appel 'n verhouding gehad, gedurende die tydperk het sy sewe kinders by Botha gehad en een kind by Appel. Sy het ook 'n kind met Jan Coenraad Visser gehad.
Friedrich Both en Maria Kickers is getroud 21.06.1717. Van hul kleinkinders was by die troue teenwoordig! Maria is reeds in 1700 van Jan Cornelisse geskei, maar nie toegelaat om weer te trou nie so lank Cornelisse nog geleef het.
Daar is voorheen op die forum bespiegel oor die naam van Jan Bombam. Volgens die dagboek van Adam Tas was Jan Bombam (ek haal aan) die bynaam vir Jan Cornelis van Oud-Beyerland (vgl Minuten Justitiële Attestatiën, 1706 onder 20 Oktober). Blykens grondbriewe het hy van 1683 af geboer op die plaas waaraan hy, toe dit eindelik in 1689 aan hom toegeken is (OSF I, bl. 12)die naam S "Libertas" gegee het (Libertas A, waar vandag "Vredelust" is, dus ten ooste van "oude Libertas").
Sy eerste vrou, Katrina Harmensz, met wie hy in 1672 getroud is en by wie hy drie kinders gehad het, het hom ontval; in 1683 is hy hertroud met Maria Kickers, wat hom na twee jaar verlaat het. Die plaas "Libertas" is saam met ander deur Jurgen Grimp verenig tot een groot geheel van 184 morg met behoud van die naam "Libertas". Dit was hierdie skone erfenis wat Adam Tas ten deel geval het toe hy in 1703 met die weduwee Grimp getroud is.(sluit aanhaling).
Ek lees in Karel Schoeman se nuwe boek "Armosyn van die Kaap" op bl 468 :"In 1770 het Jan Cornelisz, afkomstig van Oud-Beijerland naby Rotterdam en bekend as "Jan Bombam", 'n egskeiding aangevra van sy vrou, Maria Kickers, wat saamleef met sy voormalige bywoner, die Duitse oudsoldaat Frederik Botha (Friedrich Both), en sy het self erken dat sy sewe kinders by Botha gehad het, naas een by die vryburger Ferdinand Appel. In 1706 is hulle skuldig bevind aan 'oorspel, aanhouding en verberging van vee, [en] geweld aan persoon van Claas Das', en vir tienjaar 'separatelijk' na Mauritius verban, dog hulle het skynbaar teruggekeer na die Kaap en is in 1717 getroud. Hulle was die stamouers van die uitgebreide familie Botha in Suid-Afrika."
Weesmeisie uit Nederland.
Was orphan from Netherlands. First married to Jan Cornelisz but divorced him. In court case she testified that Friedrich Botha was the father of all the children conceived during her marriage to Cornelisz.
Jan CORNELISZ trou in 1683 met Maria KICKERS, maar sy verlaat hom na twee jaar. Hulle skei in 1700 weens haar owerspel (Sy het toe alreeds een kind by Ferdinandus Appel gehad en sewe kinders by Frederik Botha met wie sy toe as man en vrou saamgelewe het, Kyk ook onder Botha) An orphan from Netherlands (Heese Vol 1, p. 360). divorced from Jan Cornelisz 1700.
An orphan from Netherlands (Heese Vol 1, p. 360).
!NAME: 1. South African Genealogies - J. A. Heese, Vol 1 page 361. 2. Family records. BIRTH: 1. Date estimated from husband's birth date.
She was previously married to Jan Cornelisz and had divorced him most of her children have the father as Jan Corneliszoon
Pama en De Villiers wat dit verkeerd het nie, ook 'n voetnota in die Resolusies van die Politieke Raad.
Daar word beide die skei jaar en die trou jaar verkeerd gegee: Jan Cornelissen ook bekend as Jan bombam was met Maria Kickers getroud. Hulle is in 1700 geskei, aangesien sy toe reeds sewe kinders van Fred. Botha gehad het, met wie sy in 1717 wettig getroud is.
Dit is interesant dat daar soms na haar verwys was as Maria Bombam dit het self gebeur nadat sy met Botha getroud was.
By die doop van Anna, 1702, was Maria Kickers en Jan Cornelisz van Outbeijerland al geskei (22 Januarij 1700 - CJ 2, 22).
En Maria Kickers het voor die hof 'beweer'
De gedaagdesse antwoordende, segt en bekendt all hare kinderen staande huwelijck, niet bij den eij[se]r haren man; (vermits desselvs onbequaamheijdt) maar bij een ander, te weeten den voorn[oemde] Frederick
Boot, te hebben geprocrëeert
My Afrikaans is maar swak!
Wat kan jy my van Jan Cornelis vertel, was hy wel Jan Cornelis of Jan Cornelis Botha?
Ek weet nie waar jy die Jan Cornelis 'Botha' vandaan kry nie.
Die doop van Willem lees:
Kaapstadse doopregister, bladsy 32, 1687:
Den 2 9ber is gedoopt aen [t'Stellenbos] en genaamt [Willem] waar van vader was Jan Cornelisz van Outbeijerland de moeder Marij Kickers, de getuijge Willem van Emmerhorst
en die van Cornelia:
Stellenbose doopregister, bladsy 11:
Cornelija dogter van Jan Corenelisz d'moeder
Marij Kickers js gedoopt den 6en Janu[ ] 1697 als getuijge Jan jacobs: Cornelia Helmes
Jan Cornelisz van Outbeijerland en Maria Kickers was wel in 1700 geskei: CJ 3, 22 - 22' Januarij 1700.
17 Nov 1706 was Maria Kickers en Fredrik Boot weer voor die hof omdat hulle by mekaar gewoon het. Hulle was vir 10 jaar na Mauritius verban om daar apart te bly, maar of dit ooit gebeur het week ek nie.
Op daardie geleentheid het Maria Kickers beweer:
Sij persisteerde bij haare gedane confessie en sustineerde dat se met beloften en trouw die se mal-
kanderen onder vier oogen geswooren hebben, so wel alsof se met den anderen in huwelijk waren getreeden
kunnen volstaan, en dat se dierhalven als man en vrouw eenige jaren met den anderen hebben geleefd, en vleeschelijk geconverseert hebbende tesamen in deese boelasie agt kinderen geprocreeert,
Net om 'n bietjie meer die prentjie in te kleur.
In 1699 was daar 'n rusie tussen Maria Kickers en Bombam oor 'n erf wat bewerk moes word deur Bombam, maar hy was blykbaar 'n bietjie lui. Sy skel hom uit:
Jeij sult doen wat eck hebben wil, ieij zulkt voor mijn door een vuur gaan, en jeij zult mijn de voeten kussen als ek het heben wil"
Bombam se reaksie was dat hy dit nie sal doen nie.
Maria skel hom toe verder uit:
Jeij zult nagt en dach voor mijn loopen als eck het hebben wil, want ick hou jou minder als een knegt, ja minder als een Hottentot, ja minder als een hont". Iemand anders het haar gehoor sê "dat hij [Oud-
Beijerland] onbequaam was om een man voor haar te wesen, en dat haare kinderen di sijne niet en waaren, en dat zij hem minder agte als een slaaf, of als een hont" Biewenga, p. 268.
Volgens Schoeman, Armosyn van die Kaap, p. 468 in 1706 is Botha en Maria Kickers skuldig bevind aan "oorspel, aanhouding en verberging van vee, [en] geweld aan persoon van Claas Das, en vir tien jaar 'separatelijk' na Mauritius verban.
Nou almal aanvaar dat hulle toe na Mauritius verban was en toe weer later terug gekom het na die Kaap.
Ek wonder of hulle ooit die Kaap verlaat het want die 23 Julie 1706 het die VOC besluit om Mauritius prys te gee. Hierdie besluit het die Kaap in Februarie 1707 bereik, en die ontruiming van Mauritius het begin.
As hulle wel na Mauritius gestuur was het hulle seker al by 1710 saam met al die ander verhuiser weer terug na die Kaap gekom.
Wanneer 'n ou die gesprek lees, wonder 'n mens oor die beweering dat die Kaap 'n patriagiese gemeenskap was. Aan die ander kant wat ons hier hoor is een van daardie pynlike egskeidings.
Wat dit die Jan Cornelis wat Frederich Botha voor geboer het? [51]
- (Research):Sy was 'n weesmeisie uit Amsterdam gewees. Adriana Jacobs, die weesmeisie-vrou van Gerrit Jansz VAN DEVENTER het op 4 Augustus 1688 in die Kaapse hawe aangekom.
As Maria Kickers deel van dieselfde groep weesmeisies was, was sy die draer van Botha se kinders voordat en tydens die tyd wat sy met Jan Cornelisz getroud was.
By die egskeiding van Jan Cornelisz en Maria Kickers word die volgende aangegee (per JLM Franken - "Die Franse Vlugtelinge, Huisgenoot" 16 Julie 1926, voetnota):
Jan Cornelisz van Oudbeijerland in cas van divortie contra Maria Kickers:
"den eijscher, doende eijsch bij monde alsoo de gedaagdese haar niet en schaamd hem eijr niet alleen met slaan en stooten ende verdere onbetaemelijckheeden gestadig te bejeegenen, maar oock bovendien haren echt met de persoon van frederick Boot in overspel te buitjen te gaan . . . . "
"De gedaagdese antwoordende, segt en bekendt alle hare kinderen, staande huwelijk niet bij den eijr haren man (vermits desselvs onbequaamheijdt) maar bij een ander; te weeten den voorn. fred. Boot, te hebben geprocrëeert; en dat haren man haar daar toe selfs aanleijding soude hebben gegeeven." (Crim. en Civ. 1689-1701, 22 Jan. 1700, p. 77)
Both en Maria Kickers word vir oorspel, aanhouding en verberging van vee, geweld aan persoon van Claas Das, tien jaar verban na Mauritius. Hul moet "separatelijk" gebanne bly en word verder veroordeel tot 100 Rds. boete en restitusie van aangehoue goedere (Crim. en Civ. 1701-'08, 16 Nov. 1706. f.47). Die periode van verbanning mag dalk verskil aangesien daar ook die volgende aangegee word (per HCV Leibbrandt - "Precis of the Archives, Journal of VD Stel" 16 November 1706):
"The Court of Justice sentences a freeman and a woman in a criminal case to banishment to Mauritius for two years and fines each Rds. 100, the half for the Landdrost and the half for the Court."
In 1706 het FB "aan't Moddergat" gebly saam met Maria Kickers wat toe by Matthys Greef op Stellenbosch gewerk het. Terwyl Maria Kickers getroud was met Jan Cornelisz het sy met beide Botha en Ferdinand Appel 'n verhouding gehad, gedurende die tydperk het sy sewe kinders by Botha gehad en een kind by Appel. Sy het ook 'n kind met Jan Coenraad Visser gehad.
Friedrich Both en Maria Kickers is getroud 21.06.1717. Van hul kleinkinders was by die troue teenwoordig! Maria is reeds in 1700 van Jan Cornelisse geskei, maar nie toegelaat om weer te trou so lank Cornelisse nog geleef het
Born:
|
1660 - 1723 (~ 73 years)
[1, 8, 38, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57] 