| Notes |
- After France conquered Aeth he fled to Gent in Flanders in 1667. Outspoken Calvinist. Moved as widower from Gent to Sas in Zeeland in 1686. In 1687 he and his family went to Middelburg, Zeeland and left for the Cape in 1688 per the "Oosterland".
Du Plooy.paf: Jacques de Savoije gebore 1636, Aeth, Hainaut (Vlaandere), beroep: Sakeman, boer, kaptein, trou
(1) 4 Jul 1657, in Aeth, Vlaandere ?, Christiana du Pont, sterf bef 1686, trou
(2) 1686, Marie Madeleine le Clercq, gebore Doornik, (Tournai?), België, begrawe: ?? Mei 1721. Jacques sterf ?? Okt 1717, Kaapstad, begrawe: ?? Okt 1717.
Jaques de Savoye is in Aeth, Hainaut (Vlaan dere) gebore. Hy was een of ander sakeman daar, en het goed gedoen. Verhuis na Gent in 1667. Hy was bekend as ietwat van 'n dweper, en het die redelik verdraagsame owerhede in Gent geirriteer. Hy word ook beskryf as 'n oortuigde Calvinis, wat baie vir sy geloof gely het. Blykbaar het sy ywer vir die Protestantse geloof tot gevolg gehad dat hy deur die Jesuete vervolg is, en daar is selfs sprake van 'n moordkomplot teen hom. Trek van Gent na Sas van Gent in 1686. (Daar is later in die Kaap geskinder dat dit was omdat hy in Gent bankrot gespeel het. Hy het die plek verlaat omtrent dieselfde tydstip dat sy skoonseun (moontlik sy vennoot) bankrot gespeel het en na Leiden vertrek het). Jacques se broer Jean de Savoye het ook in Leiden gewoon. Daarna trek hulle na Middelberg. Vertrek op 29 Jan 1688 met die "Oosterlandt" na die Kaap. Saam met Jacques was sy tweede vrou Marie Madeleine, twee van sy dogters uit sy eerste huwelik, Margaretha (17 jaar) en Barbe-Therese (15 jaar), baba Jacques (9 maande ) en skoonma Antonette Carnoy. Hy bring ook die 3 Nourtier-broers saam as sy knegte. Hulle arriveer op 25 Apr 1688. In die Kaap was hy 'n boer (hy het die plaas Vrede-en- Lust in Drakenstein besit), 'n slawe-eienaar, heemraad en selfs Kaptein van die Drakenstein-militia. Ouderling in die kerk. Jacques se geldsake wou steeds nie vlot verloop nie. Hy was in die skuld by die V.O.C. en ander, o.a. dominee Pierre Simond en was bekend daarvoor dat hy "traag was om rekeninge flink te vereffen". Desnieteenstaande beskryf ds. Francois Simond van die Gereformeerde Kerk in Flaandere hom as 'n eerlike man met baie ywer vir sy geloof, en verklaar "sy lewe is 'n waardige voorbeeld van reinheid en heiligheid in soverre dit moontlik was in die plek waar hy hom bevind het, waar afgodery hoogty gevier het." Ook goewerneur Van der Stel skryf in 'n brief aan die Kamer van Delft oor hom: "Jacques de Savoye en sy gesin is 'n voorbeeld van ywer vir al die vlugtelinge en uitgewekenes, en dat hy as Heemraad aangewys is n.a.v. sy vaardighede. " Interesant genoeg was hy later aktief in die Vryburgers se stryd teen goewerneur W.A. van der Stel, en is vir 'n tydperk in die Kasteel toegesluit. Hy word beskryf as 'n opvlieënde man, wat maklik aanstoot geneem het. Hy het die plaas "Vrede en Lust" in Drakenstein besit.
Verhuis met sy vrou en haar ma terug na Nederland in 1712 as afslagtarief-dekpassassiers op die Samson. (Hy moes waarskynlik sy hele fortuin verloor het). Hy laat in die Kaap 3 getroude dogters en een seun, waarskynlik Philippe Rudolph, agter. Lg. het sonder erfgenaam gesterf. Dit is bekend dat Jacques by die Walloonse kerk in Amsterdam aangesluit het in 1714. Tog keer hy weer terug na die Kaap in 1716. Daar sterf hy op die rype ouderdom van 81 en is begrawe in Oktober 1717.
June Malherbe: Jacques de Savoye was blykbaar kort van draad en het gereeld met ander gebots. Sy grootste botsings was egter met die Hugenote-predikant, Pierre Simond. Aanvanklik was die twee goeie vriende en dit is nie duidelik wanneer en waaroor die onmin begin het nie. Simond het De Savoye onder sensuur geplaas en hom belet om die Nagmaal te gebruik. Sy rede was dat gerugte die ronde gedoen het dat De Savoye in Gent bankrot gespeel het. Destyds is dit as iets onterends beskou wat rede was vir kerklike tug. Die Kerkraad van Stellenbosch het De Savoye versoek om tydens 'n kerkraadsvergadering sy onskuld te bewys, maar hy het nie opgedaag nie.
Geen bewyse kon gevind word dat De Savoye bankrot gespeel het nie, maar 'n mens kan uit sekere feite aflei dat dit wel waar was. De Savoye en sy skoonseun, André du Pont, was vennote in die linnebedryf in Gent. Du Pont is bankrot verklaar en dieselfde tyd het Jacques de Savoye Gent verlaat en hom in Sas van Gent gaan vestig. Toe sy broer Jean op 5 Januarie 1692 in Leiden oorlede is het Jacques hom nog baie geld geskuld (dus het hy finansieel swaar gekry).
'n Mens vra jouself af waarom Jacques de Savoye hom nie ook in Leiden gaan vestig het nadat hy Gent verlaat het nie, maar verkies het om na die Kaap te emigreer. Die HOIK het die vryburgers aan die Kaap aan bande gelê wat handel en boerdery betref. De Savoye was 'n handelaar van beroep en nie 'n boer nie - hoekom het hy verkies om op 'n hoë ouderdom te begin boer? (Heel waarskynlik wou hy van sy finansiële probleme wegkom).
Die geskil tussen De Savoye en Pierre Simond bereik op 19 November 1690 'n hoogtepunt met die doop van die kind van Marguerite-Therese de Savoye en Christoffel Snyman. Simond het geweier om De Savoye as doopgetuie en peetvader van die kind te aanvaar. Dit was destyds die gebruik dat die doopouers die predikant voor die doop moes inlig wie die getuies sal wees. Snyman het Simond op 4 November 1690 besoek, maar Simond was Kaap toe om daar te preek. Volgens Simond was dit een van die redes waarom hy De Savoye nie as getuie wou aanvaar nie. Die ander rede was twee briewe wat hy ontvang het, die een van meneer Boudaen, Direkteur van die Kamer van Zeeland en die ander van meneer De Jancourt, predikant van die Franse kerk te Middelburg, wat dit onder sy aandag gebring het dat De Savoye briewe met beledigings teenoor Pierre Simond na Rorretdam en Middelburg gestuur het. Die De Savoyes het 'n groot kabaal in die kerk opgeskop. Jacques, sy vrou en dogter het begin raas en skel op Pierre Simond en gesê dat hy net die teenoorgestelde doen van wat hy preek en hom gedreig dat hulle hul sal wreek.
Goewerneur Simon van der Stel het hom met die saak bemoei en Pierre Simond in Mei 1691 vermaan om die saak met De Savoye te skik. Simond moes ook voor die Politieke Raad verskyn om sy saak te stel en 'n ondersoek is ook na sy lewe laat doen. Selfs die groot kerkraad bestaande uit dié van die Kaap, Stellenbosch en Drakenstein, plus drie besoekende predikante is op 15 Junie 1691 byeengeroep om die geskil tussen die twee op te los, maar kon nie daarin slaag nie.
Jacques de Savoye is op 29 Januarie 1636 te Ath in die provinsie Henegouwe in die destydse Spaanse Nederlande gebore en was 'n seun van Julien de Savoye en Jeanne Dureau. Hy is op 4 Julie 1657 in die Katolieke Kerk te Ath met Christine du Pont getroud. Sy is gebore op 4 Augustus 1635 en een of ander tyd voor 1686 oorlede. Sy was 'n dogter van Denis du Pont en Anne de la Haye.
Jacques de Savoye en Christine du Pont was die ouers van:
1. Jacqus, gedoop 26.12.1659
2. Catharine, gebore 21.9.1663
3. Jeanne Julienne, gebore 13.7.1665
4. Agatha-Therese, gedoop 1.7.1667
5. Jeanne, getroud met André du Pont
6. Jacques, gedoop Junie 1669, jonk oorlede
7. Julienne-Louise, gedoop 16.5.1671, oorlede twee weke na geboorte
8. Marguerite-Therese, gebore Gent 1672; trou met Christoffel Snyman; hertrou met Henning Viljoen
9. Barbe-Therese, gedoop 20.5.1674, oorlede 1729; trou met Christiaan Ehlers; hertrou met Elias Kina
10. Chrétien, gedoop 27.6.1676, begrawe 30.9.1676
11. Susanne, gedoop 27.1.1678, jonk oorlede
Jacques de Savoye is in 1686 hertroud met Marie-Madeleine le Clercq, die dogter van Philippe le Clercq en Antoinette Carnoy en hulle was die ouers van:
12. Jacques, gebore 1687, oorlede 1717; ongetroud
13. Jacquette, gedoop 12.4.1689
14. Aletta, getroud met Pierre Meyer15. Philippe-Rudolph, gedoop 29.9.1694, oorlede 1741; ongetroud
Ek weet nie of die De Savoyes Rooms Katolieke of Protestante was nie. Jacques de Savoye was 'n Protestant toe hy en sy gesin hulle aan die Kaap kom vestig het. Hy was een van die afvaardiging van 5 Hugenote wat op 28 November 1689 onder leiding van Pierre Simond vir goewerneur Simon van der Stel beosek het om 'n eie gemeente en kerkraad vir die Hugenote te versoek.
Vriendelike groete
Juna Malherbe
Franschhoek
Beste Loffie,
M Boucher het van die inligting, oor die ouers van Jacques de Savoye, uit die SA Biografiese Woordeboekgebruik gemaak vir sy boek French Speakers at the Cape: the European background.
Ek het in 1993 van 'n genealoog in België se dienste gebruik gemaak wat deur die Katolieke Doopregister 1582 - 1796; die Katolieke Huweliksregister 1616 - 1796 van Ath, België asook deur die "Civil Records" van Ath 1582 - 1795 en 1652 - 1674 gewerk het.
Jacques de Savoye is op 29 Januarie 1636 gedoop en nie gebore nie. Hy was die tweede kind van Julien de Savoye, gedoop Ath 26 Oktober 1602 en Jeanne Dureau/Durieau
Julien de Savoye was die sesde kind van Jacques de Savoye en Jeanne van der Zee/da la Mere
Jeanne Dureau was 'n dogter van Jacques Dureau/Durieau en Marie Ghersouille.
Ek weet nie of die De Savoyes Rooms Katolieke of Protestante was nie. Jacques de Savoye was 'n Protestanttoe hy en sy gesin hulle aan die Kaap kom vestig het. Hy was een van die afvaardiging van 5 Hugenote wat op28 November 1689 onder leiding van Pierre Simond vir goewerneur Simon van der Stel beosek het om 'n eie gemeente en kerkraad vir die Hugenote te versoek.
Vriendelike groete
Juna Malherbe
Franschhoek
From: "Richard Ball"
To: "Alta Roux"
Subject: [GenForum] die de Savoyes en Skoonma Carnoy
Date: Monday, 21 April, 2003 12:19 AM
Beste Alta,
Maar nou sê Lucas dat André se Stamouersblad sê dat skoonma Antonette Carnoy saam met die gesin hier in SA aangekom het - maw, Antonette Carnoy was M M le Clercq se ma, en neem my dogter se matriargale lyn met nog een geslag terug? Wat was A Carnoy se man se name dan gewees - weet iemand dalk?
M.M. Boucher, French Speakers at the Cape; The European background,
University of South Africa, 1981, bladsy 264
The former merchant Jacques de Savoye who, with his second wife Marie-Madeleine le Clercq, his mother-in-law Antoinette Carnoy, his children Marguerite-Therese and Barbe-The-rese by his first marriage and a baby Jacques, reached the Cape in 1688 aboard the Oosterland. 122 Savoye was sent out with a warm encomium from the Rotterdam chamber of the Dutch East India Company as a staunch Calvinist who had suffered for his beliefs.(123)
Jacques de Savoye was born at Ath in Hainaut in 1636, the son of a father of the same name and his wife Jeanne van der Zee.(124) Not therefore a Frenchman by birth, but a native of the Spanish Netherlands, he came of a family which perhaps had its roots in the Cambresis, where the name was known in the sixteenth century.(125) Savoye evidently prospered in Ath, where he lived for many years. When he left the town he possessed houses, land and investments there, the management of which he placed in the hands of a fellow-merchant Jean Henrichant.(126) It was probably at Ath that he married his first wife Christine du Pont, whose family came from that town.(127)
bladsy 267
Savoye's first wife had died by 1686 and it is possible that he met his second wife at the Sas. Marie-Madeleine le Clercq of Tournai was the daughter of Philippe le Clercq and Antoinette Carnoy.(141) Her mother, then a widow, became a member of the Walloon church in Amsterdam on May 5, 1686. She does not appear to have been in easy circumstances as she was provided with help in kind from the relief funds of the church on December 11, 1686,(142) receiving a camisole, the gift of Philippe de la Fontaine.
123. C 416, Inkomende brieven: Kamer Rotterdam, Dec. 23,
1687, ff. 1031v.-1033; FRANKEN, 'Franse vlugtelinge', IV,
Die Huisgenoot, X, 211, April 2, 1926, p. 21.
124. G.C. DE WET, 'De Savoye, Jacques', in DE KOCK et al.
(eds), Dictionary of South African biography, III, p. 210.
125. For a Moi'se de Savoye from the Cambresis in Amsterdam
in 1586 see FWK: (De) Savoye.
126. CJ 3023, Gemengde notarieele stukken, 1686-1700: May
27, 1693, pp. 68-69 (CA); FRANKEN, 'Franse vlugtelinge', IV,
Die Huisgenoot, X, 214, April 30, 1926, p. 17.
127. Kerkelijke ondertrouw, 195, 1575-1710: Sept. 12, 1681
(Gemeentearchief Leyden).
141. BOTHA, French refugees, pp. 62; 85.
142. PA 201, Archieven, 46b; 285k.
(jammer, maar ek kan nie sien waarvoor PA staan nie!)
Groete,
Richard
--
Richard Ball
Norfolk, Engeland
From: "Hugenoot Museum"
To: Subject: [GenForum] Doornik, die De Savoyes en skoonma Carnoy
Date: Tuesday, 22 April, 2003 4:45 PM
Beste Alta,
Lucas is heeltemal reg, Marguerite-Therese de Savoye, gebore 1672, oorlede 1742 was 'n dogter van Jacques/Jacobus de Savoye en sy eerste vrou Christine Du Pont. Hulle trou in die Katolieke Kerk te Ath in Vlaandere op 4 Julie 1657. Later woon hy in Gent, Vlaandere en nog later in Middelburg in Nederland waar hy 'n handelaar was.
Jacques/Jacobus de Savoye is in 1686 met Marie-Madeleine le Clercq hertroud. Dit is interessant dat Jacques/Jacobus de Savoye telkens sy naam as "Jacobus de Savoije" teken, terwyl Marie Madeleine le Clercq haar naam as "M.M. le clerc femme a Jaque de Savoi" teken [miskien het die een Vlaams en die ander een Frans gepraat].
Die De Savoye gesin bly vir my een van die interessante Hugenote-families aan die Kaap. Hoekom het hulle Frankryk en later Nederland, wat destyds sy Goue Eeubeleef het verlaat om hulle aan die suidpunt van Afrika te vestig waar daar geennoemenswaardige argiktuur, teater en infra-struktuur bestaan het nie. Hoe het die tienerdogters Marguerite-Therese en Barbe-Therese hulle hier aangepas ?. Hoekom is Marguerite-Therese met 'n Indiër (Christoffel Snyman) getroud ? Hoekom het Jacques/Jacobus de Savoye en ds Pierre Simond nie met mekaar oor die weg gekom nie ?
'n Artikel oor Jacques/Jacobus de Savoye is in Bulletin 29 . 1991 - 1992 van die Hugenote Vereniging van Suid-Afrika gepubliseer, maar ons sal nooit werklik al die antwoorde op ons vrae hê nie.
Vriendelike groete,
Juna Malherbe
Franschhoek.
Terloops, 'n wynkelder op die plaas Vrede en Lust in Simondium is na Jacques de Savoye vernoem (ongeveer 2002) [2, 27, 32]
|
1636 - 1717 (81 years)
[15, 22, 24] 